Triangulacija istraživačkih metoda u istraživanjima društvenih pojava - anamorfički prigovor problem kombinovanja istraživačkih metodologija i triangulacija

Abstract

U radu se, pošavši od problema pristrasnosti i validacije u kombinovanju različitih istraživačkih metoda i metodologija, raspravlja o prednostima i nedostacima triangulacije. Kritički je analiziran koncept triangulacije koji podrazumeva korišćenje više od jedne metode radi dobijanja evidencije iz više od jednog izvora, a naročito opravdanost definisanja cilja triangulisanja kao postupka koji se koristi da bi se društveni fenomeni bolje razumeli tako što će se sagledati iz više od jedne perspektive. Autor je ukazao na važnost svesti o tome da se triangulacija ne svodi nužno na pokušaj da se potkrepe nalazi, i to imajući u vidu četiri koncepta: triangulacija kao provera validnosti, neprekinuta triangulacija, triangulacija kao traganje za kompletnošću informacija/slike i triangulacija kao epistemološki dijalog. Za razrešenje problema odgovarajuće metafore i analogije sa izvornim značenjem triangulacije, autor je predložio anamorfičku paradigmu: različite metode se udružuju kao proizvod različitih teorijskih tradicija, te njihovo kombinovanje može dodati dubinu i opseg, ali ne i tačnost; jasnija slika (a to je jedino moguće dostići, ne i tačnost) dobija se izborom odgovarajuće perspektive, ugla i tačke posmatranja.