AVIJANSKA SIMBOLIKA DANOVE EROTOLOGIJE: FENIKS

Abstract

Služeći se metodom interpretacije u okrilju književno-istorijskih, književno-kritičkih i istorijsko-biografskih razmatranja kao metodološkim okvirom, u radu se pristupa iznalaženju i analiziranju erotoloških implikacija motiva ptice u poeziji Džona Dana. Pokazuje se da se Danove (malobrojne) erotološki relevantne ptice nalaze: 1) u kontekstima simboličkog ilustrovanja i elaboracije "moderno zvučećeg", ali grubog i pomalo šovinističkog erosa kao odnosa koji podrazumeva muškarca kao aktivni subjekat i ženu kao pasivni objekat; 2) u kontekstima erosa kao neoplatonskog sjedinjavanja dvaju suđenih "polovina", erosa kao idolizirajuće, samouništilačke ljubavi koja se prepliće sa religioznom strašću. Pokazuje se, najzad, da se ove naizgled raznorodne simboličke implikacije Danovih avijanskih emblema stiču u motivu feniksa: feniks objedinjuje i grubo raskalašni eros shvaćen kao odnos između centra i margine, i eros shvaćen kao sjedinjavanje dve ravnopravne jedinke u idolizovanoj i obogotvorenoj ljubavi koja eros dovodi u vezu sa strašću religije. elemenat skaredne šale pokazuje se kao faktor koji dodatno obogaćuje ali i štiti potencijalno odviše sentimentalno-sladunjave aspekte simboličkog značenja Danovog feniksa.