TONALNOST KAO PARADIGMA DVA TIPA MUZIČKOG IZRAZA MILANA MIHAJLOVIĆA U DELIMA IZ OSAMDESETIH I DEVEDESETIH GODINA 20. VEKA

Abstract

Rad prati i ukazuje na dva tipa muzičkog izraza Milana Mihajlovića (1945) prisutnog u delima iz osamdesetih i devedesetih godina XX veka. Nesumnjivo tonalne provenijencije, muzički izraz ovog kompozitora zasnovan je na strukturama Skrjabinovog lestvičnog niza, ali i na specifičnim obeležjima kompozitorovog individualnog stila uspostavljenog još u ranim osamdesetim godinama prošlog veka. Kompozicije iz devedesetih godina XX veka, međutim, i pored svih zadržanih karakteristika kompozitorovog individualnog stila iz prethodne decenije stvaranja, pokazuju jedan posve drugačiji, specifičan odnos prema tradiciji. Obraćajući joj se na nivou postmodernističkog rada sa uzorkom, modelom i uzorom, Mihajlovićeva tonalnost poprima nove dimenzije. Uspešnim integrisanjem različitih muzičkih prošlosti, njegova tonalnost i dalje biva zasnovana na strukturama Skrjabinovog lestvičnog niza, uz prisustvo čitavih tonalnih kompleksa unutar muzičkog toka koji neretko odražavaju i obrise tonaliteta standardnih funkcionalnih odnosa XVIII i XIX veka. I dalje u statusu paradigmatskog, Mihajlovićevu tonalnost specifikuju i veoma prisutni elementi impresionističkog stilskog prosedea. Pokazna analiza obuhvata šest kompozitorovih ostvarenja nastalih u periodu od 1986–1996. godine: Bagatele (1986), Tri prelida (1986-1989), Elegija (1989), iz osamdesetih godina, i dela Mala žalobna muzika (1990), Memento (1993) i Silencio (1996), iz devedesetih godina XX veka.